Bir zamanlar kültür denilince aklımıza gelenekler ve görenekler, yaşam veya giyim tarzları gelirdi. Bir toplumun kültürü o toplumun yaşama biçimiydi. Bugün ise kültür etkilenen bir şeye dönüşerek popülerleşti. Artık kültür konuşulan değil tüketilen bir şey haline geldi. Kahve fincanından okuduğumuz kitaba, dinlediğimiz müzikten yaptığımız spora kadar her şey kültürel tercihlerimizin bir göstergesi haline geldi.
Peki, Kültür Nedir?
Kültür en genel anlamıyla bir toplumun yaşam biçimini, değerlerini, inançlarını, sanatını, geleneklerini ve bilgi birikimini kapsayan bir kavramdır. Basit bir ifadeyse ise kültür bir toplumu toplum yapan her şeydir. Kültür insanların tarih boyunca oluşturduğu, öğrendiği ve kuşaktan kuşağa aktardığı maddi ve manevi ögeleri oluşturur. Dil, din, sanat, gelenek ve görenek, ahlak ve giyim gibi unsurlar kültürün ögeleridir.
Günümüz modern çağı her şeyi değiştirip yenilediği gibi kültürü de yenilemiştir. Artık karşımıza popüler kültür kavramı çıkmaya başlamıştır. Peki, popüler kültür nedir?
Popüler kültür geniş kitleler tarafından benimsenen ve hızlı bir şekilde yayılan eğilimler ve yaşam tarzlarıdır. Sosyal medya trendleri, müzik, moda ve dijital içerikler ve gündelik unsurlar popüler kültürün temelini oluştururlar. Popüler kültürün yapısı özellikle yeni nesil başta olmak üzere toplumun her kesimine hitap eder ve sosyal medya aracılığıyla da daha da popüler hale gelir.
Popüler Kültür Nasıl Bu Kadar Yaygınlaştı?
Bugün yaşadığımız çağ popüler kültür sürecini eşi benzeri görülmemiş bir hıza taşıdı diyebiliriz. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte hem kültür hem de kültürün yayılma biçimi dönüştü. Popüler kültür artık avuçlarımızın içinde hayat buluyor. Popüler kültür sosyal medya platformlarının sayesinde saniyeler içerisinde tüm dünyayı dolaşıyor. Bir dans akımı, bir kahve türü veya bir makyaj trendi saniyeler içerisinde herkese ulaşıyor, tüketiliyor ve unutuluyor.
Popüler kültürü şekillendiren bir diğer unsur ise influencerlardır. Sosyal medyanın görünür yüzleri olan influencerlar bir paylaşım yaptığı an milyonlarca kişi aynı ürünü alıyor, aynı tarzlarda giyiniyor ve aynı şarkıları dinliyor. Kısaca bir zamanlar televizyonların yaptığı etkiyi şimdi influencerlar yaratıyor. Herkesin elinde bir telefon olması kültürü daha da ulaşılabilir yapıyor. Bu gibi durumlar popüler kültürün yayılmasını ve hatta patlamasını sağlayan faktörlerdir.
Popüler Kültür Neden Bu Kadar İlgi Görüyor?
“Popüler kültür neden bu kadar ilgi görüyor?” sorusunun cevabını bazen hepimiz düşünmüşüzdür. Popüler kültür bir bakıma insanlara ait olma duygusunu verir. İnsan bazen bir topluluğunun parçası olmayı veya başkalarıyla ortak bir dili, beğeniyi ve tarzı paylaşmayı ister. İşte popüler kültürde tam da bu isteklere cevap verir. Bir dans akımı, bir şarkı veya bir moda akımı insanları görünmez bağla birbirine bağlar. Aynı kıyafetleri giymek, aynı şarkıyı dinlemek ve aynı trendlere katılmak bireyleri topluluk haline getirerek birbirine bağlar.
Popüler kültürün bu kadar ilgi görmesinin sebeplerinden bir diğeri de erişilebilir olmasıdır. Önceden kültür üretmek veya kültürü tüketmek belirli bir çevreye aitti. Şimdilerse ise sadece parmaklarımızın ucunda hayat buluyor. Bu sayede teknoloji, sanat ve eğlence herkes için ulaşılabilir bir hale geldi. Kişiler bu kolaylıktan keyif almaya başlayarak popüler kültürün içerisinde kendilerini buldu. Böylece popüler kültür izlenenden ziyade dahil olunan bir şey haline geldi.
Popüler kültür gündelik yaşam temposuna uyum sağladığı içinde ilgi görmektedir. Popüler kültürün hızlı, renkli ve sürekli yenilenen yapısı vardır. İşte popüler kültürün dikkat dağıtıcı ve eğlenceli içerikleri kişilerin ilgisini çeker. Ayrıca popüler kültür sayesinde insanlar kendileri ifade etme fırsatı bulurlar. Herkes fikirlerini, tarzlarını ve duygularını kolay bir şekilde paylaşır. Popüler kültürün ilgi görmesini sağlayan önemli unsurlardan bazıları bunlardır.
Günlük Hayatın Yeni Kültürleri
Popüler kültür artık hayatımızın her alanında karşımıza çıkan bir kavram. Günlük yaşamımızın içine öylesine yerleşti ki neredeyse her davranışın bir kültürel karşılığı bulunuyor. İşte günlük hayatımızda karşımıza çıkan yeni popüler kültürleri:
· Kahve Kültürü: Artık kahve sadece içilen bir içecek değil bir yaşam tarzı haline geldi. Kahve artık markasıyla, çekirdeğiyle, köpüğüyle ve hatta kupasının tasarımıyla bile bir kimlik meselesine dönüştü. Kahveyi nasıl içtiğimiz, kiminle ve nerede içtiğimiz bile popüler kültürün bir duruşu haline geldi.
· Spor Kültürü: Eskiden sabah yürüyüşleri veya spor sağlık için yapılırdı. Şimdi ise spor salonuna gitmek sosyal kimlik göstergesi haline geldi. Sporu yapmak kişilere artık yeterli gelmiyor. Paylaşmak, göstermek ve ben de bu yaşam tarzı içerisindeyim demek spor kültürünün parçalarından oldu.
· Sosyal Medya Kültürü: En popüler kültür duraklarından birisidir. Sosyal medya kültürü anı yaşamaya değil de anı paylaşmaya kişileri teşvik ediyor. Herkes kendi sahnesinde fotoğraflarla veya videolarla kendi kültürünü yaratıyor. Bu kültür hızla tüketilen ama bir o kadar da etkili bir alandır. Modadan müziğe, yemekten mizaha kadar her şey burada doğuyor ve burada bitiyor.
· Yemek Kültürü: Eskiden yemek bir ihtiyaçken şimdilerse doymak yerine gösterip paylaşma düşüncesiyle hareket ediliyor. Her tabak bir estetik nesneye ve her lokma bir trende dönüşüyor.
· Moda Kültürü: Giyinmek artık popüler kültürün etkisiyle görünmek demek anlamına gelmeye başladı. Her parça bir tarz kültürü haline gelmeye başladı. Üstelik moda kültürü sadece vitrinlerde değil sokakta, parkta ve bahçede bile yaşanmaya başladı.
· Teknoloji Kültürü: Yeni bir telefon almaya artık sadece bir cihaz değişimi olarak bakılmıyor. Bu durum teknoloji kültürüne ait olmanın bir sembolüdür. Hangi telefon markasının kullanıldığı bile bir kimlik haline geliyor.
Sonuç olarak şu an yaşadığımız çağ bir kültür bolluğu dönemidir. Popüler kültürde modern çağın aynalarından birisidir. Belki biraz süslü, belki biraz ironik ve belki biraz eğlenceli olsa da hepimizin yüzünü yansıtır. Belki de burada önemli olan aynaya bakarken kendimizi tamamen kaybetmemektir. Çünkü kültürün popüler olanı gelip geçicidir fakat bıraktığı izler kültürün hafızasında uzun süre kalır.