Siirt doğasıyla, tarihiyle ve maneviyatıyla görülmesi gereken şehirlerimizden birisidir. Binlerce yıllık geçmişi ve etkileyici doğa manzaralarıyla Siirt ziyaretçileri kendine hayran bırakır. Siirt’i yakından tanımak istersen şehirde ziyaret edebileceğin rotalara kısaca bakalım.
Siirt’in Görülmesi Gereken Doğal Güzellikleri
· Botan Vadisi: Derin kanyonları ve yemyeşil doğasıyla Botan Vadisi hem macera tutkunlarına hem de sakinlik arayanlara benzersiz deneyimler sunan büyüleyici bir doğal alandır. Yamaç paraşütünden doğa yürüyüşüne kadar birçok aktiviteye ev sahipliği yapan Botan Vadisi Siirt gezisinin en unutulmaz duraklarından biridir.
· Sağlarca Kaplıcası: 33-37 derece arasındaki kalsiyum ve sodyum bakımından zengin sularıyla Sağlarca Kaplıcası hem doğal güzelliği hem de şifa arayanlara sunduğu imkanlarıyla Siirt’te öne çıkan yerlerden birisidir. Botan Vadisi’nde yer alan mağara kaplıcanın kaynağını oluşturur. Sağlarca Kaplıcası kireçlenmeden kas yorgunluğuna kadar birçok rahatsızlığa iyi geldiği düşünülen yapısıyla Siirt’in popüler duraklarındandır.
· Botan Çayı: Tarihi kalelerle çevrili konumu ve pikniğe uygun doğal ortamıyla Botan Çayı Siirt’in en sembolik alanlarından biridir. Dicle’nin önemli kollarından biri olan bu çay hem kano gibi aktivitelerle öne çıkar hem de Botan Beyliği’nden aldığı adıyla bölgenin tarihine ışık tutar.
· Taşbaşı Mağarası: 350 metrelik yüksekliği ve Botan Vadisi’ne hâkim panoramik manzarasıyla Taşbaşı Mağarası Siirt’in en etkileyici doğal oluşumlarından biridir. Kireç taşlarının zamanla oyulmasıyla oluşan mağara geçmişte yaşam alanı olarak kullanılmış olup yanındaki “atlama taşı” ile de dikkat çeker.
· Siirt Mağaraları: Siirt Mağaraları, kalkerli yapının binlerce yıl boyunca aşınmasıyla oluşan doğal yapıları ve Botan Vadisi’ne yakın konumuyla şehrin en ilgi çekici noktalarından biridir. Bir dönem yaşam alanı olarak da kullanılan bu mağaralar doğal dokusuyla ziyaretçilere etkileyici bir atmosfer sunar.
· Çemikari Yaylası: Pervari’nin en ünlü doğal alanlarından olan Çemikari Yaylası doğa yürüyüşü, piknik ve serin yayla havası için ideal bir noktadır. Karakovan üretimiyle bilinen ve Pervari Balı’nın anavatanı sayılan yayla, her yıl düzenlenen Siirt Fıstık Festivali’ne de ev sahipliği yapar.
· Siirt Fıstığı Bahçeleri: Siirt denince akla ilk gelen lezzetlerden biri olan Siirt fıstığı şehri çevreleyen geniş fıstık bahçeleriyle ziyaretçilere hem görsel hem de yöresel bir deneyim sunar. Hasat zamanında bu bahçelerde taze fıstık tadabilir, şehirdeki dükkânlardan da sevdiklerinize özel bir hediye olarak satın alabilirsiniz.
Siirt’in Görülmesi Gereken Tarihi Yerleri
· Tillo Kalesi: Ekinoks dönemlerinde meydana gelen “ışık hadisesi” ile ünlenen tarih, bilim ve inancın buluştuğu özel bir nokta olan Tillo Kalesi Siirt’e yakın konumuyla kolayca ulaşılabilen rotalardandır. Tillo Kalesi aynı zamanda Botan Vadisi’nin geniş manzarasını sunan etkileyici bir seyir alanıdır.
· Derzin Kalesi: Baykan’ın Adakale Köyü’nde kayalık bir tepe üzerine kurulmuş yapısıyla Derzin Kalesi hem Bizans’tan günümüze uzanan tarihi izler hem de etkileyici bir manzara sunar. Gözetleme kuleleri hâlâ ayakta olan bu ücretsiz bir şekilde ziyaret edilebilir olan Derzin Kalesi Baykan’dan dolmuşlarla kolayca ulaşılabilen önemli bir duraktır.
· Siirt Saat Kulesi: Siirt’in sembollerinden olan Siirt Saat Kulesi’nin tarihi 1975 senesine uzanmaktadır. Siirt Saat Kulesi 1905 tarihli orijinal kulenin örnek alınmasıyla yeniden inşa edilmiştir. İki renkli kesme taşlarla tasarlanan ve 6 katlı bu tarihi saat kulesi fotojenik görünümü ve çevresindeki turistik noktalarla ziyaretçilerin en uğrak noktalarından birisidir.
· Kalatül Üstad Kalesi: Tillo’daki Güneş Hadisesi ile bağlantılı olan Kalatül Üstad Kalesi mistik atmosferi ve kolay ulaşılabilir konumuyla öne çıkan tarihi bir yapıdır. İbrahim Hakkı Hazretleri tarafından nişangâh olarak inşa edilen bu küçük fakat anlamlı kale etkileyici manzarası ve 2011’de yapılan restorasyonuyla görülmeye değer duraklardandır.
· İrun Kalesi: Şirvan’da dağ zirvesindeki konumu ve altından geçen nehrin oluşturduğu etkileyici manzarasıyla İrun Kalesi yıl boyunca ziyaret edilen ücretsiz bir tarihi yapıdır. Taksi, otobüs, dolmuş veya özel araçla kolayca ulaşılabilen İrun Kalesi hem turistlerin hem de yerel ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
· Erzen Ören Yeri: Siirt’in ilk yerleşim yerlerinden biri olarak Kurtalan yakınlarında geniş bir alana yayılan Erzen Ören Yeri önemli bir arkeolojik bölgedir. Gökdoğan ve Bozhöyük köyleri arasında yer alan ve ücretsiz ziyaret edilebilen Erzen Ören Yeri gözetleme kuleleri, kalıntıları ve tarihi geçmişiyle yıl boyunca hem araştırmacıların hem de ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
· Gökçebağ Yürüyüş Yolu: Gökçebağ beldesindeki Gökçebağ Yürüyüş Yolu 9 km’lik gidiş-geliş mesafesi ve belirgin patikasıyla doğa yürüyüşü için uygundur. Denizden 925 metrede başlayan ve 850 metrede sona eren yürüyüş yolu rotası seyrek orman içinden geçerek Botan Nehri kollarının oluşturduğu derin vadilere karşı etkileyici manzaralar sunar.
· Taşbalta-Çatılı Yürüyüş Yolu: Taşbalta ile Çatılı köyleri arasındaki 12 km’lik Taşbalta-Çatılı Yürüyüş Yolu 1100 metreden 1470 metreye tırmanan ve kayalık uçurumlarla çevrili orta zorlukta bir doğa yürüyüşü rotasıdır.
· Antik Yürüyüş Yolu: Antik Yürüyüş Yolu 735 metreden 530 metreye inen 4,6 km’lik orta zorlukta, taş döşemeli ve hâlen kullanılan bir yürüyüş rotasıdır.
· Akabe Yürüyüş Yolu: 620 metreden 910 metreye çıkan 6,2 km’lik orta zorlukta, Asurlular döneminden kalma Akabe Yürüyüş Yolu taş döşemeli tarihi bir geçittir.
Siirt’in Dini Yerleri
· Tarihi Ulu Cami: Yaklaşık 1000 yıllık geçmişi ve Selçuklu mimarisini yansıtan taş işçiliği, kubbeleri ve minaresiyle Siirt Ulu Cami şehrin en etkileyici dini yapılarından biridir.
· Veysel Karani Türbesi: Baykan’da yer almasına rağmen Siirt merkezden kolay ulaşılabilen Veysel Karani Türbesi Osmanlı dönemi izleri taşıyan süslemeleri ve huzur veren bahçesiyle şehrin en önemli dini ve kültürel mekanlarından biridir.
· İbrahim Hakkı Hazretleri Türbesi: Tillo’da yer alan İbrahim Hakkı Hazretleri Türbesi UNESCO Geçici Dünya Mirası Listesi’nde bulunan önemli bir inanç merkezidir. 18. yüzyıl alim ve mutasavvıfı İbrahim Hakkı Hazretleri “Marifetname” adlı eseri yazmıştır.
· Zemzemil Hassa Hatun İbadethanesi: Tillo ilçesinde yer alan ve Sultan Mahmut’un eşi Zemzemil Hassa Hatun adına inşa edilmiş Zemzemil Hassa Hatun İbadethanesi ücretsiz ziyaret edilebilen tarihi bir külliyedir.
· Cumhuriyet Camisi: 12. yüzyılda Hıdr-Ül Ahdar adıyla inşa edilmiş, tek kubbeli ve kesme taş yapısıyla Siirt’in en eski camilerinden biridir. Cami Cumhuriyet döneminde onarılarak minaresi yenilenmiş ve ismi değiştirilmiştir.
· Sultan Memduh Türbesi: 1761-1847 yıllarında Tillo’da yaşamış Sultan Memduh İbrahim Hakkı Hazretleri’nin öğrencisi olarak ilim öğrenmiş ve 47 bin beyitlik divanı bulunan bir veliyedir. Türbesi cennet ve cehennem tasvirli süslemeleriyle her yıl on binlerce ziyaretçiyi ağırlamaktadır.
Siirt’in Meşhur Lezzetleri
· Büryan Kebabı,
· Perde Pilavı,
· Kitel Köfte,
· Aside Tatlısı,
· Varakkaak,
· Arap Dolması,
· Zerfet,
· Mihr Çorbası,
· Gebole.
