Malatya doğal ve tarihi yapıları, kültürel zenginlikleri ve lezzetli yemekleriyle önemli şehirlerden birisidir. Dünyaca ünlü kayısıyla da öne çıkan bu şehir mutlaka gezilip görülmesi gereken yerlerdendir.
Doğu Anadolu’nun tartışmasız en güzel illerinden olan Malatya verimli toprakları ve İpek Yolu gibi önemli güzergahlar üzerinde yer almasıyla da öne çıkar. Kayısı diyarı olarak hem ülkemizde hem de dünyada tanınan Malatya ziyaretçilere eşsiz deneyimler sunar. Bu yazımızda Malatya’yı dolaşırken şehrin kültürle yoğrulmuş sokaklarında, sanatla bezenmiş duraklarında ve tarih kokan yapıların arasında görmeniz gereken yerlerinden bahsedeceğiz.
Malatya’nın Görülmesi Gereken Tarihi Noktaları
Malatya’nın tarihinin yaklaşık olarak 9 bin sene öncesine uzandığı tahmin edilmektedir. Şehir bulunduğu konum itibariyle yüzyıllar boyunca farklı dinden ve kültürden milletlere ev sahipliği yapmıştır. Bu sayede şehrin tarihi dokusu adeta bir açık hava müzesidir. Şehrin her bir sokağında farklı geçmişin izleri bulunur. İşte Malatya’nın öne çıkan tarihi yerleri:
· Arslantepe Höyüğü: Türkiye’nin en büyük höyüklerinden birisi olan Arslantepe Höyüğü tarih ve arkeoloji meraklılarının görmesi gereken hazinelerden birisidir. Arslantepe Höyüğü Geç Kalkolitik Çağı, Demir Çağı, Bizans, Roma ve Hitit gibi pek çok döneme ait etkileyici yapılara ev sahipliği yapar. Bu bölgeden çıkarılan eserler ise Malatya Müzesi’nde sergilenmektedir.
· Malatya Kalesi: Malatya Kalesi M.S. 79 yıllarına uzanan tarihiyle Malatya’da görülmesi gereken tarihi yerlerdendir. Roma Dönemi’nde yapımına başlanan kale Bizans İmparatorluğu zamanında tamamlanmıştır. Osmanlı Dönemi’nde ise kaleye sonradan eklemeler yapılmıştır. 11 sur ve 75 burcu arasında kale ziyaretçilere tarihi bir keşif sunar.
· Beşkonaklar: 1900’lü yılların başında yan yana inşa edilen 5 etkileyici konak şehirde görülmesi gereken tarihi yerlerdendir. Taş, ahşap ve kerpiç malzemelerle inşa edilen Beşkonaklar ziyaretçileri büyüler.
· Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı: 4. Murat’ın silahtarı tarafından yaptırılan bu etkileyici yapı Malatya’da görebileceğiniz etkileyici tarihi yerlerdendir. Bu yapı klasik Osmanlı kervansarayı tarzında tasarlanmıştır. Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı şu an dükkanlar, mescit, havuz ve avlu gibi bölümleriyle ziyaretçileri ağırlar.
· Malatya Bakırcılar Çarşısı: Malatya’nın en eski ve en önemli çarşılarından olan Bakırcılar Çarşısı şehirde görülmesi gereken yerlerdendir. Bakırcılar Çarşısı yaşanan depremden dolayı yıkıldığı için çarşının eski günlerine dönebilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Kısa bir süre sonra modern tasarımıyla tekrar hizmet vermeye başlayacak olan çarşıdan hem kendiniz hem de sevdikleriniz için hediyelik alışverişler yapabilirsiniz.
Malatya’nın Görülmesi Gereken Doğal Güzellikleri
Malatya doğal güzellikleriyle de büyüleyen bir şehirdir. Dağları, şelaleleri, kanyonları ve baraj gölleriyle Malatya doğaseverler için adeta açık hava cennetidir. Malatya’da tarihi yerleri gezdikten sonra doğal güzelliklerine uğrayarak soluklanabilirsiniz. Malatya’da görülmesi gereken doğal güzellikler:
· Tohma Kanyonu: Tohma Çayı’nın oluşturduğu Tohma Kanyonu Malatya’da görmeniz gereken rotalardandır. Bu görkemli kanyon doğa sporları merkezidir. Burada birçok küçük şelale, gölet ve mağara bulunur. Tohma Kanyonu’nda kamp yapabilir, muhteşem tabiat fotoğrafları çekebilir veya yürüyüş parkurlarında uzun yürüyüşler yapabilirsiniz.
· Malatya Levent Vadisi: Malatya’nın doğa harikalarından olan Levent Vadisi keşfedilmeye değer yerlerdendir. 65 milyon yıl önce jeolojik deformasyonlar sonucu oluşan vadi doğa yürüyüşleri, kamp, bisiklet ve kaya tırmanışı gibi doğa sporları için ideal rotalardandır. Vadide bulunan cam seyir terasında harika fotoğraflar çekebilirsiniz.
· Kudret Havuzu: Kudret Havuzu Tohma Kanyonu içerisinde yer alır. Burası doğa tutkunları ve şifa arayanlar için ilk uğranılması gereken yerlerdendir. Havuzun sularının cilt hastalıkları, romatizma ve kas ağrıları gibi birçok rahatsızlıklara iyi geldiğine inanılmaktadır. Sarp kayalıklar arasında unutulmaz bir yüzme deneyimi yaşayacaksınız.
· Karakaya Baraj Gölü: Türkiye’nin en büyük ikinci baraj gölü olan Karakaya Baraj Gölü çevresindeki doğal güzellikleriyle görülmeye değer rotalardandır. Göl çevresinde piknik yapabilir, balıkçılık ve su sporları gibi aktiviteleri gerçekleştirebilir veya temiz havanın tadını yürüyüşlerle çıkarabilirsiniz.
· Turgut Özel Tabiat Parkı: Şehrin en büyük yeşil alanı olan Turgut Özel Tabiat Parkı doğal güzellikleri ve etkinlik alanlarıyla herkesi kendine çekmektedir. Meşe, çınar gibi farklı ağaç türleri arasında unutulmaz doğa gezileri yapabilirsiniz.
· Malatya Polat Sulu Mağara: Devrent Dağı eteklerinde yer alan mağara hem doğa yürüyüşleri hem de mağaracılık turları için en sevilen adreslerdendir. Sarkıtların ve dikitlerin süslediği mağara içerisinde de küçük şelaleler ve göletlerde bulunur. El değmemiş bu güzellikleri mutlaka görmelisiniz.
· Arapgir Kozluk Çayı Kanyonu: Arapgir Kozluk Çayı Kanyonu yüzlerce metrelik sarp kayalıkların arasında uzanan ve unutulmaz manzarasıyla görülmeye değer yerlerdendir.
· Günpınar Şelalesi: Yaklaşık 50 metre yükseklikten dökülen sularıyla tam bir görsel şölen sunan Günpınar Şelalesi çevresinde piknik yapabilir, doğayla iç içe vakit geçirebilir veya yakınlarındaki tesislerden lezzetli yemekler yiyebilirsiniz.
· Malatya Sultansuyu Harası: Türkiye’nin en büyük ve görülmeye değer tabiat cennetlerinden olan Sultansuyu Harası ziyaret edilmesi gereken yerlerdendir. Safkan Arap atı yetiştiriciliği konusunda önemli merkezlerden olan burası şehrin kalabalığından uzaklaşmak isteyenler için ideal bir adrestir.
Malatya’nın Görülmesi Gereken Müzeleri
Malatya birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış olması sebebiyle zengin bir müze kültürüne sahiptir. Arkeolojik buluntulardan etnografik eserlere, geleneksel yaşantıyı yansıtan yerlerden çağdaş sergi alanlarına kadar pek çok müze ziyaretçilerine tarihi ve kültürel bir deneyim sunar. İşte, Malatya’nın görülmesi gereken müzeleri:
· Malatya Arkeoloji Müzesi,
· Malatya Atatürk Anı Evi,
· Malatya Arkeoloji ve Etnografya Müzesi,
· Malatya Turgut Özel Müzesi,
· Beşkonaklar Etnografya Müzesi,
· Malatya Kültür Evi,
· Malatya Fotoğraf Makineleri Müzesi,
· Malatya İnönü Müzesi,
· Malatya Radyo Gramofon Müzesi,
· Malatya Oyuncak Müzesi.
Malatya’nın Görülmesi Gereken Önemli Dini ve Kutsal Yerleri
Malatya hem İslam hem de diğer dinlerin izlerini taşıyan birçok dini ve kutsal mekana ev sahipliği yapar. Camiler, türbeler ve kiliseler bakımından şehir inanç turizmi açısından oldukça zengindir. Malatya’da görmeniz gereken önemli dini ve kutsal yerlerden bazıları:
· Hocazade Hacı Yusuf Cami,
· Yusuf Ziya Paşa Cami,
· Battalgazi Ulu Cami,
· Kanlı Kümbet,
· Zeynel Abidin Türbesi,
· Somuncu Baba Türbesi ve Külliyesi,
· Paşaköşkü Cami,
· Taşhoran Kilisesi,
· Melik Sunullah Cami,
· Abdurrahman Erzincani Külliyesi.
Malatya’nın Meşhur Lezzetleri
Malatya zengin mutfağıyla da öne çıkan bir şehirdir. Şehrin en bilinen simgesi kayısıdır ancak Malatya mutfağı bundan çok daha fazlasına sahiptir. İşte, Malatya’nın meşhur lezzetleri:
· Kayısılı Kavurma,
· Geleli Kebabı,
· Elmalı Köfte,
· Kiraz Yaprağı Sarması,
· Kayısı Tatlısı,
· Fış Fış Tatlısı,
· Kayısı Çekirdeği Şekerlemesi,
· Gırık,
· Çiğleme,
· Kulak Çorbası.
